MALİGN KARACİĞER TÜMÖRLERİ
İki ana başlıkla incelenmelerinde yarar vardır
1.Karaciğer dokusundan köken alanlar(primer hepatosellüler karsınoma-HCC)
2.Başka organlardan karaciğere gelip yerleşenler (metastatik tümörler-sekonder),
Dünya genelinde en sık rastlanan kanserlerdendir.
Dünya coğrafyasında bölgelere göre rastlanma oranı farklılıklar gösterir.
Uzak Doğu’da ve Afrika’da en sık rastlanır
Kuzey Avrupa ve Kuzey Amerika en az rastlanan yerlerdir.
Risk faktörleri:
Erkeklerde daha sık rastlanır
Otuz yaş üzerinde daha sıktır
Alkol, seks hormonları, aflatoksin risk faktörlerindendir.
Karaciğer sirozunda görülme sıklığı %90 dır.
Hepatitis B ve Hepatitis C risk faktörlerindendir.
Patolojik olarak karaciğer kötu huylu tümörlerinin
%90’ı HCC,%7 si kolanjiokarsinomlar,%3 hepatoblastoma,anjiosarkomalardır.
Siroza bağlı kanserlerde çok odaklı yerleşime sık rastlanır.
Fibrolameller HCC daha çok gençlerde görülür.
Cerrahi tedavi bu hastalarda daha iyi sonuç verir
Hepatoblastoma 2-3 yaşlarındaki çocuklarda görülür. Alfafetoprotein yüksekliği % 90’dır.
Hastalığın belirtileri:
Kilo kaybı, halsizlik, iştahsızlık, izah edilemeyen ateş yükselmesi, sarılık, midenin üst kısmında varis kanaması, sağ üst kadran ağrısı ve ele gelen kitledir. İlerlemiş olanlarda karında su toplanması söz konusudur.
Fizik muayenede karaciğer büyümüş ve ele gelebilir. Sert olarak ele gelir. Dalak %30 vakada büyümüştür.
Metastaz yaptığı organlar genellikle akciğer ve kemiklerdir.
Karaciğerin metastazik tümörleri tanı ve tedavi açısından farklılık gösterdiğinden erken yakalanmaları önemlidir.
Başka organlarda geçirilmiş bir kanser hikayesinin olması ve siroz zemininin olmaması, hepatit hikayesinin olmaması, karaciğerde yerleşen lezyonların birden çok olması karaciğer kökenli kanserlerden farklılığını gösterir.
Karaciğere başka organlardan gelen metastazik kanserlerde üç öneli özelliğe dikkat etmek gerekiyor:
1.Herhangi bir organ veya dokuda kanser vardır ancak tanı konamamıştır ve ilk karaciğerde metastaz olarak ortaya çıkmıştır.
2.başka bir organın kanser ameliyatı esnasında tespit edilen(senkron).
3.primer tümörün ameliyatından sonra ortaya çıkan karaciğerin metastazik tümörleri (metakron).
Metastaza sebep olan tümörlerin başladığı organları tespit edebilmek için araştırılması gereken organlar: kolon, rektum, mide, pankreas, meme, akciğerdir.
Bazı hastalarda odağı tespit edememek mümkündür.
Tanı: Klinik belirti verenlerde ultrason, CT, MRI ile tanısı kolaydır.
Klinik belirti vermeyenlerde erken tanı zordur.
AFP (alfafotoprotein) kesin tanı vermez. Çok yükselirse HCC için şüphe doğurur.
